Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy? Badania Great Place To Work® dowodzą, że tak: miejsca pracy o wysokim poziomie zaufania osiągają ponad ośmiokrotnie większy przychód na pracownika.
Rok cięć w zatrudnieniu
2025 to kolejny rok, w którym przedsiębiorcy planują restrukturyzacje i zwolnienia grupowe. W USA prawie połowa menedżerów zadeklarowała, że w ich firmach planowane są zwolnienia[1]. Sytuacja na polskim rynku potwierdza ten trend. W oparciu o badania ManpowerGroup[2] zwolnienia planuje 19 proc. pracodawców, a liczba rzeczywistych zwolnień ma być o 60 proc. większa niż w roku ubiegłym. Firmy starają się obniżać koszty, wykorzystując nowe technologie i tnąc zatrudnienie. Pytanie: czy to jedyny sposób, aby zwiększyć produktywność? Koszty utrzymania wysoko wykwalifikowanego zespołu znacznie przewyższają wydatki kapitałowe. Zasadne staje się więc pytanie o rentowność zatrudnionych pracowników. Przydatnym wskaźnikiem do jej poznania jest RPE, czyli przychód na pracownika (RPE – ang. revenue per employee). To wskaźnik odzwierciedlający produktywność i efektywność pracowników, obliczany przez podzielenie całkowitego przychodu firmy przez liczbę zatrudnionych.
Zaufanie zmierzone w dolarach
Amerykańska lista Fortune 100 Best Companies to Work For® — lista 100 Najlepszych Miejsc Pracy™ wyłoniona przez Great Place To Work na podstawie danych z ankiety pracowniczej — reprezentuje grupę firm o najwyższym poziomie zaufania pracowników w USA. Ten wysoki poziom zaufania skutkuje lepszymi wynikami biznesowymi w porównaniu z typowymi miejscami pracy na rynku amerykańskim. Instytut Great Place To Work zestawił przychody na pracownika w firmach z listy Najlepszych Miejsc Pracy™ z danymi zebranymi przez Aswatha Damodarana, profesora i badacza w Stern School of Business na Uniwersytecie Nowojorskim, w oparciu o analizę ponad 6 tysięcy firm w USA. Wynik? W 100 Best Companies średni RPE wynosi 883 928 USD. Jest to 8,5 razy więcej niż 104 030 USD, jakie uzyskały typowe firmy działające na rynku amerykańskim. Gdy spojrzymy tylko na wyniki spółek notowanych na giełdzie, to RPE firm z listy Najlepszych Miejsc Pracy™ jest aż 9,4 razy wyższy od średniej rynkowej. Niezależnie od branży, struktury czy rodzaju własności, miejsca pracy o wysokim poziomie zaufania mają znacznie wyższy wskaźnik RPE, co wskazuje na wyższy poziom produktywności pracowników.
Najważniejszy w tym wszystkim jest fakt, że Najlepsze Miejsca Pracy™ nie osiągają wysokich wskaźników RPE poprzez redukcję zatrudnienia czy wywieranie na pracowników presji, żeby pracowali więcej i szybciej. Dobrostan ludzi nie jest składany w ofierze na ołtarzu wyników. Wręcz przeciwnie. „Wyróżnione firmy przewyższają swoich konkurentów pod względem wszystkich wskaźników powiązanych z doświadczeniem pracowników: od retencji i dobrego samopoczucia po innowacyjność i produktywność, a 90% osób w tych firmach opisuje swoje miejsce pracy jako takie, w którym doświadczają troski” – punktuje Michael C. Bush, dyrektor generalny Great Place To Work.
Prosperująca kultura budowana na zaufaniu
Chociaż na RPE mogą mieć wpływ czynniki zewnętrzne, od kosztów łańcucha dostaw po zmieniający się klimat gospodarczy, liderzy powinni traktować kulturę miejsca pracy jako kluczowy czynnik. Eksperci Great Place To Work, którzy analizowali i porównywali zebrane dane, podkreślają, że trudno jest stworzyć prosperującą organizację jedynie przez system odpowiednio dobranych zachęt, np. dodatkowych dni wolnych od pracy, darmowych posiłków czy atrakcyjnych smartwachy. Benefity pracownicze tworzą dobry klimat, ale kluczem jest tu nowoczesne zarządzanie, a dokładnie, właściwe przygotowanie liderów, bo to od nich zależy, jakie jest codzienne doświadczenie pracowników i jakie działania w związku z tym podejmują. Zaufanie między pracownikami i liderami to podstawa świetnego biznesu. Liderzy budują silne zaufanie poprzez konsekwentne manifestowanie wiarygodności, szacunku oraz uczciwości w oczach pracowników.
Świetne miejsca pracy powstają tam, gdzie liderzy potrafią słuchać ludzi i angażować ich w podejmowanie decyzji, usuwać bariery i dawać pracownikom bezpieczne pole do działania i wykazania się. „Pracując tu, zachowuję dobre samopoczucie psychiczne i emocjonalne” – tak twierdzi 81 proc. pracowników ze 100 wyróżnionych firm. W typowych amerykańskich firmach ten odsetek wynosi zaledwie 57 proc. Tam, gdzie pracownicy nie obawiają się proponować nowych rozwiązań, a wręcz są zachęcani, aby testować nowe pomysły i podejmować ambitne zadania, innowacyjność rozwija się spontanicznie.
Przywództwo w dobie szybkich zmian
84 proc. pracowników firm z amerykańskiej listy Najlepszych Miejsc Pracy™ twierdzi, że mogą w pracy liczyć na współpracę z innymi. Dlaczego to takie ważne? Analiza 1,3 miliona ankiet pracowniczych wykazała, że w kooperatywnym środowisku pracy prawdopodobieństwo, że ludzie będą skłonni do dodatkowego wysiłku wzrasta ponad siedmiokrotnie. Dlatego najlepsi liderzy, rozumiejąc, że to dzięki swoim ludziom osiągają dobre wyniki, stawiają na współpracę i zdrowe, koleżeńskie relacje w zespole.
Pracownicy wyróżnionych firm nie tylko wkładają w pracę więcej wysiłku niż muszą, ale także potrafią szybko dostosować się do zmian. Dzieje się tak, ponieważ na bieżąco są informowani o tym, co ważnego dzieje się w firmie. Rozumieją swój wpływ na realizację strategii i wyniki firmy oraz czują się upoważnieni do wyrażania własnych opinii. Badania ankietowe są okazją do poznania głosu wszystkich pracowników, a ich analiza dostarcza cennych informacji o barierach, którymi trzeba się zająć. W ten sposób dzięki pomiarowi i poprawie doświadczeń pracowników organizacje obracają swoją kulturę w czynnik przewagi konkurencyjnej.
Dobrze to ilustruje przykład firmy Synchrony, w której na nowo zdefiniowano przywództwo i skupiono się na wzmocnieniu kultury współpracy. W ciągu ostatnich trzech lat wysiłki te doprowadziły do podwojenia ceny akcji Synchrony. Jednocześnie w rankingu 100 Najlepszych Miejsc Pracy™ firma skoczyła z 44. miejsca w 2020 roku na 2. miejsce w 2025 roku.
„Każdy lider może dziś stworzyć w firmie kulturę współpracy i zaufania, która napędza świetne wyniki biznesowe. Niezależnie od wielkości firmy, branży czy budżetu. Składowe takiej kultury są zawsze takie same i mają charakter uniwersalny. W epoce nieufności, obaw związanych ze sztuczną inteligencją, niepewności geopolitycznej i rekordowo niskiego poziomu zaangażowania tylko liderzy, którzy potrafią słuchać, rozumieć i współpracować z zespołem, mogą uczynić firmę dochodową, innowacyjną i odporną na zawirowania” – podsumowuje Michael C. Bush.
Tekst opracowany na podstawie artykułów pt. Trust fuels financial success at the Best Companies oraz Why high-trust cultures excel on productivity metrics like Revenue Per Employee>
[1] Raport ResumeTemplates.com, Nearly half of companies anticipate layoffs in 2025, styczeń 2025
[2] Barometr ManpowerGroup Perspektyw Zatrudnienia Q 2025, marzec 2025
